Türkiye Cumhuriyeti'nin 101. Yılı Coşkuyla Kutlanıyor
Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 101’inci yılı, yurt içinde ve yurt dışında büyük bir coşku ve gururla kutlanıyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet yönetimini ilan etmesiyle Türkiye, çağdaş ve bağımsız bir devlet olarak tarih sahnesine adım attı.
CUMHURİYETİN İLK KEZ GÜNDEME GELMESİ
Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 22 Eylül 1923 tarihinde Viyana’da çıkan *Neue Freie Presse* gazetesinin muhabiri Lazar’a verdiği demeçte, ilk kez devlet yönetim sistemini resmi olarak "Cumhuriyet" olarak adlandırdı. Türkiye’nin iç gelişim sürecinin tamamlanmadığını belirten Atatürk, tüm gelişmelerin Cumhuriyet temelinde ilerleyeceğini ifade etti.
LOZAN VE HÜKÜMET KRİZİ
1920 yılında TBMM’nin açılmasıyla devlet başkanlığı görevi, Meclis Başkanı olarak Mustafa Kemal tarafından yürütülmeye başlandı. Ancak bazı ülkeler, Lozan Antlaşması’nın onayı için Türkiye’nin yönetim şeklinin belirlenmesini talep ediyordu. Aynı dönemde yaşanan hükümet krizleri ve görev değişiklikleri de Cumhuriyet’in ilanını hızlandırdı. 24 Ekim’de Meclis’teki boşluklar, Mustafa Kemal’in yeni bir hükümet kurulması yönündeki adımlarını destekleyen gelişmelerle tamamlandı.
CUMHURİYETİN İLANI VE KABULÜ
28 Ekim 1923 akşamında Mustafa Kemal Paşa, Çankaya Köşkü’nde İsmet Paşa ve diğer bazı devlet adamlarıyla bir araya gelerek ertesi gün Cumhuriyet’in ilan edileceğini açıkladı. 29 Ekim 1923’te, Cumhuriyet’in ilan edilmesine yönelik kanun teklifi TBMM tarafından oy birliği ile kabul edildi. Böylece, Türkiye’nin siyasi rejimi resmen Cumhuriyet olarak belirlendi.
SON KATILIM VE SON MESAJ
Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Cumhuriyet Bayramı kutlamalarına en son 1937 yılında Ankara’da katılmıştı. Hastalığı nedeniyle 1938 yılında kutlamaları Dolmabahçe Sarayı’ndan izleyen Atatürk, gençlere yönelik şu ifadeleri kullanmıştı: “Bu bayramlar ve yarınlar sizindir. Güle güle…”
GURURLA KUTLANAN CUMHURİYET BAYRAMI
Cumhuriyet’in ilan edilişinin 101. yıl dönümü, Türkiye’de ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde coşkuyla kutlanıyor. Bağımsızlığın, özgürlüğün ve çağdaş Türkiye’nin simgesi olan bu özel gün, halkın gönlünde büyük bir gurur kaynağı olarak yerini korumaya devam ediyor. Haber: Nezir Karayün