Ağaç da Can, Hayvan da Can…
Hüseyin Zorkun yazıyor
"Bir evi yeniden inşa edebilirsiniz,
bir köprüyü tekrar kurabilirsiniz,
selde sürüklenen bir yolu onarabilirsiniz.
Ama bir ağaç için yapabileceğiniz tek şey,
yasını tutmaktır."
– Louise Dickinson Rich
“Can kaybı yok” deniyor ya, ayar oluyorum…
Peki bu yananlar ne?
Yanan hayvanlar, ağaçlar, kuşlar, karıncalar, sincaplar… Bunlar can değil mi?
Yanan sadece bir ağaç mı sanıyorsun?
Aslında yanan; senin soluduğun hava…
Yanan; sofrandaki ekmeğin…
Yanan; çocuklarına bırakacağın gelecek…
Orman yangınları yalnızca alevlerin yuttuğu ağaçlardan ibaret değildir. Yangının dumanında can verirken sessizce yok olan hayvanlar, kökleriyle toprağa tutunmaya çalışan ama tutunamayıp küle dönüşen yüz yıllık çamlar, meşeler, zeytinlikler… Her biri birer canlıydı. Her biri birer can taşıyordu.
Orman sadece bir doğa parçası değil; yaşamın ta kendisidir.
Bir orman yangınında ağaçlar yanarken sadece gövdeleri kül olmuyor, içindeki yaşam da yok oluyor. Binlerce yılda oluşan denge, birkaç saatte yerle bir oluyor. Ve biz hâlâ “can kaybı yok” diyebiliyoruz…
Oysa yanan, biziz…
Bir ağaç sadece odun değildir. Oksijen üretir, hava temizler, suyu tutar, kuşlara yuva olur. Dallarında oynayan yavruların çığlıkları susar, gövdesinde gezinen karıncaların yolu yanar. Ağaçlar sessizce yaşar, sessizce ölür. Ve ardından, çoğu zaman, sadece duman kalır.
Yangınlar biter, küller dağılır. İnsan yeniden inşa eder; yolunu, evini, düzenini. Ama o yaşlı çınar bir daha gelmez. Yavrularını yitiren bir kirpinin gözlerindeki korku silinmez. Çünkü can gitmiştir. Sadece insanın değil; hayvanın da, ağacın da, toprağın da canı vardır.
Bu yazı bir isyan değil, bir farkındalık çağrısıdır.
Çünkü biz sustukça alevler daha çok büyüyor.
Çocuklarımıza yanmış bir dünya bırakmamak için bugün duyarlı olmalıyız.
Unutma; doğa intikam almaz ama yok olursa, biz de yok oluruz.
Son günlerde ülkemizin çeşitli bölgelerinde orman yangınları devam ediyor.
Yüzlerce, binlerce hektar alan yine yandı, kül oldu.
Ciğerlerimiz yanıyor. Ormanlarımız, yeşilliklerimiz yok oluyor.
Ormanları yakanların elleri kırılsın!
Orman yakan, vatan haini sayılsın!
Çünkü orman yakmak; vatan hainliğiyle eşdeğerdir.
Ormanlar hepimizin.
Ormanlara sahip çıkalım.
Doğaya karşı borcumuz var.
Yalnızca sevmek değil; korumak, kollamak, zarar vermemek, yandığında ağlamak, yıkıldığında yeniden dikmek…
Ve bazı canların yerine hiçbir şey koyamazsınız.
Çünkü bir ağaç için yapabileceğiniz tek şey…
Yasını tutmaktır.