Zam ! Zama Zam !  Zam’da Zam !!

Merhaba sevgili okurlarım, Son günlerde kulağımıza artık neredeyse her gün çalınan bir kelime var: Zam. Benzinden ekmeğe, okul kıyafetinden temizlik malzemesine kadar her şeyin etiketinde, her sabah yeni bir rakam yazıyor. Raflarda ürünler aynı kalıyor ama fiyatlar sürekli değişiyor. Toplumun bir kısmı, “Bu işin sonu nereye varacak?” diye kaygılanırken, bir kısmı artık alışmaktan başka çare bulamıyor. O noktada da şu soru beliriyor: Gerçekten bu hayat böyle mi devam edecek, yoksa biz bir yerden sonra bu düzene karşı kendi iç dengemizi mi kurmalıyız?

Çünkü mesele artık sadece daha az harcayıp daha çok tasarruf etmek değil. Asıl mesele, hayat kalitemizi bozmadan, ruh sağlığımızı yitirmeden bu ekonomik sarsıntının içinden nasıl geçeceğimiz. Aileler olarak bu soruya cevap arıyoruz: Ay sonunu değil, hayatı nasıl yöneteceğiz?

Bugün cebimize giren para ile geçen seneki temel ihtiyaçları bile karşılayamaz hâle geldik. Bir çocuğun beslenme çantasını hazırlamak bile artık bütçede ayrı bir kalem hâline geliyor. İnsan alışıyor belki ama her alışkanlık sağlıklı değil. Çünkü biz sadece alışveriş listemizi değil, hayallerimizi de kısıtlamaya başladık. İşte tam da bu yüzden, zamlarla baş etmenin yolu sadece fiyatlara değil, yaşama biçimimize de yeniden bakmaktan geçiyor.

Aile ekonomisi artık sadece bir kişinin omzunda taşınacak yük değil. Herkesin dâhil olduğu, herkesin sorumluluk aldığı ortak bir yapıya dönüşmek zorunda. Çocuklarımıza para konuşmaktan çekinmemeliyiz. Çünkü gerçekleri birlikte kabullenmeden çözüm üretmek mümkün değil. Ailecek harcama kararları almak, israfı birlikte fark etmek, küçük ama etkili değişikliklerle bütçeyi birlikte yönetmek artık bir tercih değil; bir zorunluluk.

Ama bu zorunluluk hayat kalitemizden vazgeçmek anlamına gelmemeli. Hayat sadece tüketmek değil ki. Birlikte yapılan bir kahvaltı, evde oynanan bir oyun, yürüyüş sırasında edilen bir sohbet... Bunlar zamdan etkilenmeyen, hâlâ bizim olan şeyler. Bazen dışarıda bir kahveye verilen parayla, evde yapılan sade bir çayın yanında edilen muhabbetin değeri kıyas bile kabul etmez.

Elbette bu süreçte en büyük tehlike, bu olağan dışı durumu “olağan” sanmaya başlamak. Çünkü sürekli artan fiyatlar karşısında duyarsızlaşmak, asıl kaybettiğimiz şeyin ne olduğunu unutturur. İşte bu noktada, zamlarla başa çıkmanın bir diğer yolu da bilinçli farkındalık. Yani sadece ne kadar harcadığımızı değil, neden ve nasıl harcadığımızı da düşünmek.

Ve belki de en önemli şey: dayanışma. Komşuyla yapılan alışveriş paylaşımı, aile üyeleri arasında iş bölümü, mahallede kurulan ikinci el takasları, sosyal medya gruplarında yapılan bilgi alışverişleri... Hepsi bu dönemin görünmeyen kahramanlıkları. Çünkü bazen ekonomiyi değil, insanlığı yönetmek gerekiyor. Birlik duygusuyla ilerlemek, hem cebimizi hem ruhumuzu koruyor.

Tüm bunları yaparken, gözümüzü uzak olmayan bir geleceğe dikmeyi unutmamalıyız. Bugün zamlarla baş etmeye çalışırken aslında yarınlarımız için de bir şeyler biriktiriyoruz: Bilinç, sabır, direnç ve en önemlisi farkındalık. Çünkü bu ekonomik dalgalar geçici. Ama bu süreçte nasıl davrandığımız, hangi kararları aldığımız, kime sarıldığımız ve neyi savunduğumuz kalıcı izler bırakacak.

Günü geldiğinde, yani sandık önümüze geldiğinde, sadece oy kullanmayacağız. Aynı zamanda geçim derdinin gölgesinde biriken tüm duygularımızı, beklentilerimizi, uğradığımız haksızlıkları da oraya taşıyacağız. İşte o gün, bugünkü yorgunluğun, suskunluğun ve sabrın bir karşılığı olacak.

Bugün birbirimize sımsıkı sarılırsak, o gün kendimizi daha güçlü hissedeceğiz. Çünkü her zorluğun içinde bir çıkış vardır. Ekonomik sıkışmışlık, bizi sadece kemer sıkmaya değil; daha dayanışmacı, daha bilinçli, daha uyanık bir topluma dönüşmeye zorluyor.

Ve unutmayın: Bu ülkenin insanı zoru başarmayı çok iyi bilir. Yeter ki önce kendi evinde, sonra kendi mahallesinde, sonra da sandık başında kendini yönetmeyi bilsin.

Zor günler geçer, ama dayanışmanın izi kalır.

Sağlıkla kalın, akıl ve cesaretle yaşayın, umudunuzu yitirmeyin.