13.01.2025 10:32:00

36

Dr. Mehmet Nuri KAYNAR

 

Eleştiride Üslup..!

 

“Söz ola kese savaşı, söz ola kestire başı

Söz ola ağulu (zehirli) aşı, bal ile yağ ede bir söz.” Yunus Emre

 

Başkasını eleştirmek kolaydır. Kendimiz eleştirilirken neleri duymak istemiyorsak eleştirirken de aynı şekilde dikkatli olmalıyız. Eleştirimizde yapıcı olmalıyız. Yüzeysel, mesnetsiz, değerlendirmelerden, yargılayan ve suçlayan tutumlardan kaçınmalıyız. Eleştirimizi doğrudan doğruya muhatabına yapmalı, dedikoduya düşmemeye çok dikkat edilmeliyiz. Yani eleştirimizde sübjektif değil, mümkün olduğunca objektif olmalıyız.

 

Eleştirmek demek karşı tarafı suçlamak ya da hakaret etmek değildir. Eleştirmek üstün gelmeye çalışmak da değildir. Eleştirdiğimiz kişi ya da kurum düşmanımız değil. Eleştirimizde saygılı bir tutum ve üslup kullanmalıyız. Eleştiri adı altında rekabetçi bir tutum içerisine girmemeliyiz. Birbirimizin eksik, yanlış ve zaaflarını ifşa ederek muhatabımızın zarar göreceği bir tutum içerisine girerek yararlanmaya kalkışmamalıyız. Eleştiri de birbirimizi geliştirme, sorunu çözme niyeti taşımalıyız. Unutmayalım ki niyetimiz bağcıyı dövmek değil, üzüm yemek.

 

Eleştiriyi kendimizi dışında tutarak, sert sözlerle ifade etmenin ne kendimize ne de içinde bulunduğumuz sosyal yapıya bir katkısı olmayacaktır. Rekabetçi bir üslup ve kırıcı bir dil kullanılarak yapılan eleştirinin gruba katkısı olmayacağı gibi, grup içinde de motivasyonun düşmesine yol açacaktır. Motivasyonun düşük olduğu ortamlarda sinerji oluşmaz.

 

Fert, kurum ya da içerisinde olduğumuz sosyal yapı içerisinde eksiklerimizi, hatalarımızı konuşabilmeliyiz. Eleştiriyi bir kültüre dönüştürerek sorunlarını konuşabilme yol ve yöntemlerini geliştiremeyenlerin gelişim süreci tıkanır. Gelişim süreci tıkanan kişi ve yapılarda müdahale edilmeyen küçük hatalar/eksikler büyür. Grup üyeleri sonuçtan birbirlerini suçlamaya başlar bu da ikiliğin, grupçuluğun gelişmesine sebep olur.

 

Eleştiri yapılırken bir eylemin, bir konunun, bir şahsın ya da bir kurumun sadece zayıf ve hatalı yanlarına değil güçlü yanlarına da işaret etmeliyiz. Çünkü güçlü yanlarımız zayıf yanlarımızı aşmamıza yardımcı olacaktır.

 

Eleştirirken kullanılan ifadeler, ses tonumuz, jest ve mimiklerimiz, bütünüyle beden dilimiz çok hassas bir denge gerektirmektedir. Söz vardır savaşa neden olur. Söz vardır barışa vesile olur.

 

Söz üstadı Yunus Emre ne de güzel ifade ediyor:

 

“Sözü bilen kişinin, yüzünü ak ede bir söz

Sözü pişirip diyenin işini sağ ede bir söz

Söz ola kese savaşı, söz ola kestire başı

Söz ola ağulu (zehirli) aşı, bal ile yağ ede bir söz.

 

Kişi bile söz demini(etkisini-sonucunu), Demeye sözün kemini(Fenasını-değersizini)

Bu cihan cehennemini, Sekiz cennet ede bir söz

Yunus şimdi söz yatından (usulünce) söyle sözü gayetinden

Pek sakın o sah katından, Seni ırak ede bir söz.”


Geçici koruma statüsündeki Suriyelilerle ilgili İletişim'den açıklama
Usta oyuncu Bedia Ener hayatını kaybetti
23 ilde FETÖ'ye 110 'Kıskaç'!
Konya'da öğrencilere ilk ödeme yapıldı
Erdoğan'dan Türkiye Musevileri Hahambaşı için taziye
Eğitimde yeni düzenleme... Şehit ve gazi çocuklarına okul hizmetleri ücretsiz olacak
Bursa Osmangazi’de karate eğitim semineri
Adıyaman'da son teknoloji laboratuvara sahip Anadolu Lisesi açıldı
Özel: Fileyi ben tutayım, sen doldur!
Özel bireyler doğayla iç içe bir gün geçirdi
Rauf Denktaş İstanbul Beylikdüzü'nde anıldı
Bursalı miniklerin tiyatro gösterisine yoğun ilgi
Bakan Göktaş KKTC yolcusu
Yeni Yol TBMM'de ilk grubunu yapacak
Yapay Zeka Araştırma Komisyonu ilk toplantısını yaptı... Bugünün değil, yarını kökten değiştirecek güç!
Ağrı'da öğrencilerden hayallere ilk adım
2025'in pedal takvimi belli oldu
Milli sporculardan dağ havasında sportif etkinlik
Bahçeli: Terörsüz Türkiye çatısı kurulacaktır
Bakan Yerlikaya, kamyonun çarptığı polis memuruyla ilgili son durumu paylaştı
2025 Hac ve Kurasız Hac Fırsatları Başladı!

YAZARLAR

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.